टी-72 टँक, ज्याला भारतीय सेनेत (army) “अजेय” किंवा “महाबली” म्हणून ओळखले जाते, हा एक रशियन बनावटीचा मुख्य लढाऊ टँक आहे. हा टँक भारतीय सेनेच्या ताफ्यात 1970 च्या दशकाच्या उत्तरार्धापासून समाविष्ट आहे आणि अनेक युद्धे आणि संघर्षांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

सेवामुक्तीची कारणे:
- जुनी डिझाईन: टी-72 ची रचना आता जुनी झाली आहे आणि आधुनिक युद्धभूमीच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी ती कमी पडत आहे.
- अपग्रेडची मर्यादा: जरी टी-72 मध्ये अनेक सुधारणा करण्यात आल्या असल्या तरी त्याची मूलभूत रचना त्याच्या क्षमतेवर मर्यादा घालते.
- सुरक्षा चिंता: टी-72 मध्ये आधुनिक टाक्यांमध्ये आढळणारी प्रगत संरक्षण (army) प्रणाली नाही, ज्यामुळे ती शत्रूच्या हल्ल्यांना अधिक असुरक्षित होते.
- नवीन पर्याय उपलब्ध: भारतीय सेना आता अधिक प्रगत आणि सक्षम टाक्यांवर लक्ष केंद्रित करत आहे, जसे की स्वदेशी विकसित अर्जुन टँक आणि रशियन टी-90एस टँक.

लडाखमधील अपघात:
लडाखमध्ये नदी ओलांडताना टी-72 टँकचा अपघात झाला होता. या अपघातात कोणतीही जीवितहानी झाली नसली तरी या घटनेने टी-72 च्या सुरक्षेविषयी चिंता वाढवली आणि त्याच्या सेवामुक्तीच्या निर्णयाला चालना दिली.
टी-72 च्या सेवामुक्तीचा निर्णय हा एक हळूहळू होणारा बदल आहे आणि सर्व टाक्या एकाच वेळी बदलल्या जाणार नाहीत. भारतीय सेना या टाक्या टप्प्याटप्प्याने बदलण्याची योजना आखत आहे आणि त्या दरम्यान, उर्वरित टी-72 टाक्या अद्ययावत ठेवल्या जातील.
हेही वाचा :
1983 ते 2024: भारताच्या ICC स्पर्धा विजयानं इतिहासाची पुनरावृत्ती
अरविंद केजरीवाल यांना पुन्हा झटका; न्यायालयाने सुनावली १४ दिवसांची न्यायालयीन कोठडी
माजी आमदाराला अश्लील व्हिडिओ क्लिप व्हायरल करण्याची धमकी