आजच्या डिजिटल जगात, स्मार्टफोन आपल्या सर्वांच्या (brain)जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनला आहे. सकाळी उठल्यापासून रात्री झोपेपर्यंत आपला बहुतेक वेळ स्क्रीनवरच जातो. सोशल मीडिया, गेम्स, चॅटिंग आणि व्हिडिओ पाहण्याची सवय माणसाला तासन्तास स्क्रीनसमोर बसून राहते. दिवसभर फोन वापरल्यानंतर मेंदू जड आणि थकलेला वाटू लागतो. ज्याचा मानसिक आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होतो. सतत फोनला चिकटून राहण्याचे धोके काय आहेत ते जाणून घेऊया.
फोनचा जास्त वापर केल्याने तुमच्या आरोग्यावर वाईट परिणाम होऊ शकतो. स्टॅनफोर्ड सेंटर ऑन लॉन्गेविटीच्या एका अहवालात असे दिसून आले आहे की फोनच्या जास्त वापरामुळे डोळ्यांवर ताण येतो आणि मान दुखते, मानसिक आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होतो, मेंदूचे नुकसान होते आणि सामाजिक अलगाव होतो. जर तुम्ही सकाळी झोपताना एक तास फोनवर स्क्रोल करत राहिलात तर तुमच्या आरोग्यावर (brain)वाईट परिणाम होऊ शकतो.
या अहवालानुसार, लोक ज्या पद्धतीने फोनवर अधिकाधिक वेळ घालवत आहेत, त्याचा त्यांच्या शिकण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होत आहे. यामुळे स्मरणशक्तीही कमी होते. एवढेच नाही तर न्यूरोडीजनरेशनचा धोका असतो. १८ ते २५ वयोगटातील जास्त वेळ स्क्रीनकडे पाहिल्याने मेंदूचा सर्वात बाहेरील थर, सेरेब्रल कॉर्टेक्स पातळ होऊ शकतो. हा थर स्मरणशक्ती आणि संज्ञानात्मक कार्ये सुधारण्यास मदत करतो. फोन वापरल्यामुळे लक्ष केंद्रित करणे देखील कमी होते. याशिवाय झोपेवरही परिणाम होतो, ज्यामुळे ताण (brain)आणि चिंता वाढते.
फोनचा जास्त वापर कसा टाळायचा
१. सर्वप्रथम तुम्ही दररोज किती तास फोन वापरत आहात हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. तुमच्या फोनच्या स्क्रीन टाइम सेटिंग्ज किंवा कोणत्याही अ‍ॅपच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या फोनच्या वापरावर लक्ष ठेवू शकता.
२. फोन वापरण्यासाठी एक निश्चित वेळ निश्चित करा, विशेषतः सकाळी आणि रात्री.
३. सोशल मीडिया आणि गेमिंग अ‍ॅप्सवर वेळ मर्यादा निश्चित करा.
४. तुमचा फोन अनावश्यकपणे स्क्रोल करणे टाळण्यासाठी, डू नॉट डिस्टर्ब मोड चालू करा.
५. झोपण्यापूर्वी किमान १ तास आधी फोन दूर ठेवा, जेवणाच्या टेबलावर फोन वापरू नका, काम करताना किंवा अभ्यास करताना फोन दूर ठेवा.
६. तुमच्या मोकळ्या वेळेत फिरायला जा, व्यायाम करा किंवा योगा करा. पुस्तके वाचणे, चित्रकला करणे किंवा संगीत ऐकणे यासारखे नवीन छंद जोपासा.
७. मित्र आणि कुटुंबासोबत जास्त वेळ घालवा, जेणेकरून तुम्ही फोनपासून दूर राहू शकाल.
८. आठवड्यातून किमान एक दिवस फोन फ्री ठेवा. सोशल मीडियापासून ब्रेक घ्या.
हेही वाचा :
मार्चचा शेवटचा आठवडा गेमचेंजर ठरणार! ‘या’ 3 राशींचा गोल्डन टाईम सुरू
प्रियकरासह समुद्राच्या लाटा पाहण्यासाठी आली होती प्रेयसी, पण… Video Viral
‘खल्लासच करतो’ म्हणत तरुणाला बेदम मारहाण, व्हिडिओ व्हा