जागतिक क्षमा दिन साजरा करण्यामागे एक अत्यंत सकारात्मक विचार आहे.(holidays) आपण स्वतःच्या चुका स्वीकाराव्यात, दुसऱ्यांच्या चुका माफ कराव्यात आणि मनातल्या राग-द्वेषाचा विसर घालावा.

दरवर्षी ७ जुलै रोजी जागतिक क्षमा दिन साजरा केला जातो. हा दिवस म्हणजे माणसामधील एक महत्त्वाचा मानवी गुण – क्षमा – याच्या स्मरणाचा आणि आत्मचिंतनाचा दिवस आहे. क्षमा करणे,(holidays) क्षमा मागणे आणि नकारात्मकतेपासून स्वतःची मुक्तता करणे हेच या दिवसाचे मुख्य उद्दिष्ट आहे. आजच्या धकाधकीच्या जीवनात चुकांपासून शिकून पुढे जाणे हे जितके महत्त्वाचे, तितकेच क्षमाशील राहणेही आवश्यक आहे.
या दिवसामागचा उद्देश
जागतिक क्षमा दिन साजरा करण्यामागे एक अत्यंत सकारात्मक विचार आहे. आपण स्वतःच्या चुका स्वीकाराव्यात, दुसऱ्यांच्या चुका माफ कराव्यात आणि मनातल्या राग-द्वेषाचा विसर घालावा.(holidays) हा दिवस आपण कितीही व्यस्त असलो तरी थांबून स्वतःमध्ये डोकावण्याची आणि आपल्या वागणुकीचा पुनर्विचार करण्याची संधी देतो. ‘क्षमा’ ही दुर्बलतेची नाही तर मजबूत अंतःकरणाची ओळख आहे. जो माफ करतो तो स्वतःसाठी आणि समाजासाठीही मोठे पाऊल उचलतो. क्षमा करणे म्हणजे भूतकाळाला स्वीकारून वर्तमानाला शांततेने सामोरे जाणे.
मानसिक आणि सामाजिक आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण
मानसशास्त्रज्ञांच्या मते, क्षमा केल्याने मानसिक तणाव कमी होतो, नैराश्य घटते आणि मनात स्थैर्य निर्माण होते. नात्यांमधील ताणतणाव कमी होऊन संवाद खुला होतो. केवळ वैयक्तिक संबंधच नव्हे तर सामाजिक सलोखाही यामुळे दृढ होतो. धर्मशास्त्रीयदृष्ट्याही क्षमा ही मोक्षप्राप्तीची साधना मानली जाते. हिंदू, बौद्ध, ख्रिश्चन आणि इस्लाम धर्मातही क्षमेचे महत्त्व अधोरेखित केले गेले आहे. महात्मा गांधी यांनी म्हटले होते – “कमजोर व्यक्ती कधीच क्षमा करू शकत नाही; क्षमा ही बलाढ्यांचीच कृती असते.”
जागतिक क्षमा दिनाचा इतिहास
१९९४ साली कॅनडातील व्हिक्टोरिया येथे The Christian Embassy of Christ’s Ambassadors (CECA) या ख्रिश्चन संस्थेच्या वतीने प्रथमच ‘नॅशनल फॉरगिव्हनेस डे’ साजरा करण्यात आला. या उपक्रमाला पुढे आंतरराष्ट्रीय स्वरूप मिळाल्यानंतर त्याचे नाव बदलून ‘World Forgiveness Day’ ठेवण्यात आले. आज जगभरात विविध देशांमध्ये हा दिवस वेगवेगळ्या उपक्रमांनी साजरा केला जातो.
आजच्या पिढीने क्षमेचा स्वीकार करणे महत्त्वाचे
सध्याच्या सोशल मीडियाच्या आणि मतभेदांनी भरलेल्या युगात, क्षमेचा गुण फारसा आढळत नाही. पण ‘मी चुकलो/चुकले’ असे म्हणण्याचे धाडस आणि ‘तुला माफ केले’ असे सांगण्याची ताकद हेच खरे मानवी मोठेपण असते. जागतिक क्षमा दिन आपल्याला हेच शिकवतो – राग, द्वेष, ईर्ष्या यांना दूर ठेवून, चुकांना माफ करत, आपली वैचारिक आणि आध्यात्मिक प्रगती साधा. समाजात सौहार्द, प्रेम आणि समतेची भावना रुजवण्यासाठी क्षमा हाच सर्वोत्तम मार्ग आहे.
क्षमा करा, शांती अनुभव करा
जागतिक क्षमा दिन म्हणजे वैयक्तिक शांतता आणि सामाजिक सलोख्याचे प्रतीक आहे. स्वतःलाही आणि इतरांनाही माफ करा, कारण माफ करणे हेच मनाचे ओझे हलके करण्याचे खरे साधन आहे. ७ जुलै या दिवशी आपण स्वतःला आणि समाजाला एक नवा संदेश देऊया – “चुका घडतील, पण क्षमा करणे हेच खरे महानतेचे लक्षण आहे.”
हेही वाचा :
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी गुड न्यूज! मोदी सरकार 4% महागाई भत्ता वाढवणार
भारतीय महिला संघ तिसऱ्या T20 सामन्यात कोसळला! इंग्लडने 5 धावांनी मिळवला विजय