अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प अलीकडेच आखाती देशांच्या तीन दिवसांच्या दौऱ्यावर गेले होते.(heaviest) या दौऱ्यात त्यांनी सौदी अरेबिया, कतार आणि संयुक्त अरब अमिराती यासारख्या राष्ट्रांना भेटी दिल्या. या प्रवासादरम्यान विशेष चर्चेत आले ते म्हणजे त्यांचे अत्याधुनिक आणि सुरक्षित विमान ‘एअर फोर्स-१’. हे केवळ एक प्रवासी विमान नसून, जगातील सर्वात सुरक्षित आणि बहुपरिचित हवाई तळ मानले जाते.‘एअर फोर्स-१’ ही संज्ञा अनेकदा विमानाच्या नावासारखी वापरली जाते, पण प्रत्यक्षात ती एक रेडिओ कॉल साइन आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष ज्या विमानातून प्रवास करतात, त्या क्षणी ते विमान ‘एअर फोर्स-१’ म्हणून ओळखले जाते.
म्हणजेच, राष्ट्रपती ज्या क्षणी एका विमानात प्रवेश करतात, त्या क्षणापासून ते विमान ‘एअर फोर्स-१’ होते. ही संज्ञा अमेरिकेच्या हवाई दलाकडून राष्ट्राध्यक्षांच्या विमानास दिली जाते. सध्या बोईंग 747-200B मालिकेची दोन विमाने अमेरिकन राष्ट्रपतींसाठी राखीव आहेत. 1990 पासून ही विमाने राष्ट्राध्यक्षांच्या सेवेत आहेत. त्यांची उड्डाण क्षमता, सुरक्षाव्यवस्था आणि दीर्घकालीन स्वायत्तता यांमुळे ही विमाने जगात सर्वोत्तम .(heaviest)मानली जातात.‘एअर फोर्स-१’ च्या आतील रचना आणि सोयी-सुविधा पाहिल्यास, हे केवळ विमान नसून आकाशात उडणारे पंचतारांकित हॉटेल आहे, असे म्हणावे लागेल. या विमानात राष्ट्राध्यक्षांसाठी स्वतंत्र प्रेसिडेन्शियल सूट, कार्यालय, कॉन्फरन्स रूम, डायनिंग रूम, व्यायामशाळा आणि वैद्यकीय केंद्र आहेत.
विमानात प्रवेशासाठी दोन स्वतंत्र दरवाजे आहेत. पहिला दरवाजा राष्ट्रपती आणि गुप्तहेर विभागासाठी आरक्षित असून, त्याचा वापर अत्यंत मर्यादित लोकांनाच करता येतो. दुसऱ्या दरवाजाद्वारे मीडिया प्रतिनिधी आणि इतर अधिकारी प्रवेश करतात. विमानात ७० प्रवाशांना बसण्याची क्षमता आहे, .(heaviest)तसेच २६ क्रू सदस्य नेहमी उपस्थित असतात. राष्ट्रपती कार्यालयासारखेच एक मिनी व्हाइट हाऊस विमानात तयार करण्यात आले आहे, जेणेकरून राष्ट्राध्यक्ष त्यांच्या कार्याचा कोणताही भाग विमानातही विनाविलंब पार पाडू शकतील.
सुरक्षाव्यवस्था, आभाळात अभेद्य बुरूज
‘एअर फोर्स-१’ चे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याची अत्याधुनिक सुरक्षा प्रणाली. हे विमान केवळ आकाशात उडण्याची क्षमता असलेले नाही, तर परमाणु हल्ल्यास प्रतिकार करू शकेल अशी संरचना आणि संरक्षण यंत्रणा यात बसवण्यात आली आहे. याशिवाय, त्यात हवाई इंधन भरण्याची सुविधा असल्यामुळे ते कोणत्याही परिस्थितीत बराच काळ आकाशात राहू शकते.
ऐतिहासिक संदर्भ
‘एअर फोर्स-१’ ही संज्ञा १९५० च्या दशकात सुरू झाली. अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष लिंडन बी. जॉन्सन यांनी एकदा त्यांच्या खासगी छोट्या विमानातून टेक्सासमध्ये प्रवास केला होता, तेव्हाही त्या विमानास ‘एअर फोर्स-१’ असेच नाव देण्यात आले होते, कारण राष्ट्राध्यक्ष त्यात प्रवास करत होते.
एअर फोर्स-१
‘एअर फोर्स-१’ हे केवळ विमान नसून अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांचे उड्डाण करणारे चालते राष्ट्राध्यक्ष भवन आहे. ते प्रेसिडेन्शियल पॉवर, सुरक्षा, आणि आधुनिकतेचे मूर्त स्वरूप आहे. डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या दौऱ्यानिमित्त पुन्हा एकदा या विमानाची चर्चा रंगली असून, त्याच्या आतील गुप्त, अद्वितीय आणि भव्य रचनेमुळे जगभरात उत्सुकता निर्माण झाली आहे. अशा या विमानाचा आभाळातला दिमाख अनोखा आणि अद्वितीयच म्हणावा लागेल.
हेही वाचा :
अभिनेत्रीने बॉलिवूडला ठोकला रामराम चाहत्यांना धक्का..!
वैष्णवी हगवणे मृत्यू प्रकरणात अजित पवार यांची पहिली प्रतिक्रिया
