दिवाळीचा सण(festival) जवळ आला की संपूर्ण महाराष्ट्रात आनंदाचे वातावरण निर्माण होते. शाळांना सुट्टी लागल्याबरोबरच लहान मुलांचा उत्साह अक्षरशः ओसंडून वाहतो. यंदाही गल्लीबोळ, सोसायट्या आणि वाड्यांमध्ये मुलांची एक वेगळीच लगबग पाहायला मिळते – किल्ले बनवण्याची!
लहानपणी अनेकजण दिवाळीच्या (festival)सुट्टीत मातीचे किल्ले बनवण्याच्या कामात मग्न असायचे. हीच परंपरा आजही कायम असून, नव्या पिढीतही त्याच उत्साहाने ही परंपरा जोपासली जाते आहे. गल्लीतील मित्रमंडळी एकत्र येतात, जागा ठरवतात आणि मग सुरू होते माती आणण्याची, पाणी शिंपडण्याची आणि गडाच्या बांधणीची धावपळ. कुणी लाकडी पूल बनवतोय, कुणी झेंडा उभारतोय, तर कुणी मातीमध्ये पाणी योग्य प्रमाणात मिसळून ‘गडाचा पाया’ मजबूत करतोय.
किल्ला तयार होताना मुलं एकमेकांना सूचना देतात, गडावर तोफ, दरवाजा, बुरुज, पायऱ्या आणि पाणवठे तयार करतात. काही जण तर शिवाजी महाराजांचा छोटा पुतळा, अश्वारूढ सैनिक आणि तोफा मांडून पूर्ण ऐतिहासिक दृश्य तयार करतात. वातावरणात सतत “जय भवानी, जय शिवाजी!”चे घोष घुमत असतात.या साऱ्या उपक्रमातून मुलांना इतिहासाची आणि आपल्या संस्कृतीची खरी ओळख मिळते. पालकही या कामात सहभागी होऊन मुलांच्या कल्पकतेला प्रोत्साहन देतात. मोबाईल, टीव्ही आणि व्हिडिओ गेमच्या युगात अशी पारंपरिक कृती मुलांना वास्तवात काहीतरी “घडवण्याचा” आनंद देते.
शिक्षक आणि समाजसंस्था सुद्धा या उपक्रमाला प्रोत्साहन देत आहेत. काही सामाजिक कार्यकर्ते संस्थांनी व राजकीय पक्षांनी तर “सर्वोत्कृष्ट किल्ला स्पर्धा” आयोजित केली असून, त्यातून मुलांना देशभक्ती आणि संघभावनेचा संदेश मिळतो आहे.दिवाळीचा सण म्हणजे प्रकाशाचा, आनंदाचा आणि एकत्रितपणाचा सण. त्या प्रकाशात झळकतात ही छोट्या हातांनी उभारलेली मातीची गडं – मेहनतीचा, कल्पकतेचा आणि आपल्या इतिहासावरील प्रेमाचा दीप पेटवत.खरंच, शाळेला लागली दिवाळीची सुट्टी आणि सुरू झाली लहान मुलांची किल्ले बनवण्याची लगबग – हा उत्साह, हा आनंद, ही परंपरा महाराष्ट्राच्या संस्कृतीला कायम जिवंत ठेवणारी आहे!
हेही वाचा :
भारतात Triumph Speed Triple 1200 RX लाँच, किंमत…
‘वन नाईट स्टँडनंतर गरोदर राहिलेले…’; गर्भपाताबाबत प्रसिद्ध अभिनेत्रीचा मोठा खुलासा
कोल्हापुरच्या महिला सुधारगृहात भयंकर कृत्य ६ नृत्यांगणांचा सामूहिक आत्महत्येचा प्रयत्न